• header

Ik werk dus ik besta?

Geplaatst op 27-09-2018

Hij is bijna twee meter. “Mijn naam is Jaap.” Ik voel een stevige handdruk. Grijze haren, een gebruinde huid in een glimmend maatpak. Veel oog voor het visuele detail, valt me op. Bijpassende manchetknopen en een horloge dat een gemiddeld maandloon overtreft. Wat verbeten rimpels trekken groeven rond zijn mond. Ik vraag: “Kun je vertellen wie je bent en waarom je hier bent?” Jaap steekt van wal. Hij vindt het prettig om zichzelf te beschrijven als het resultaat van zijn loopbaan. Al op zijn 28e stuurt hij een groot team aan. Het is het begin van een steile loopbaancurve. Ieder jaar een stapje omhoog, totdat hij op de eindverantwoordelijke plek zit. Hij heeft het jaren met veel plezier gedaan: de top van organisaties besturen. Zijn analysekracht en gedreven optreden zorgen ervoor dat hij als vanzelf voor de troepen loopt. Inmiddels timmert hij als ondernemer aan de weg. Het consultancybedrijf dat hij met twee maten een paar jaar terug heeft opgericht, hebben ze inmiddels verkocht om nu als investeerders zich in allerlei start-ups te verdiepen. Zolang zijn uitgaven enigszins binnen de perken blijven hoeft Jaap nooit meer te werken.

Dat is de zonnige kant van het verhaal. Even later komen de mindere kanten van de voorspoedige carrière op tafel. Jaap werkt altijd. Weken van 100 uur zijn niet ongewoon. Hij vindt dat niet erg. Werken is een soort hobby en als hij niet werkt verveelt Jaap zich. Zijn vrouw, van wie hij echt veel hield, zag hem ’s avonds meestal om 10 uur ’s thuiskomen. “Ze is bij me weggegaan omdat ze me te weinig zag. Ze zei me: Je hebt tijd samen nodig om een relatie te onderhouden. Pas nu ik bij je weg ga valt het kwartje dat ik al jarenlang tussen je oren probeer te duwen. Nu hij weer alleen woont valt de stilte in huis hem zwaar. Hij mist het onnozele gebabbel van zijn vrouw, dat bij nader inzien toch ook wel heel gezellig was. Geen kruimels op het aanrecht, geen fietsjes in de gang en lege kamers die verstoffen; het grote huis leeft niet meer. “De kinderen haal ik op bij school. Ik neem ze mee naar de film, naar hockeywedstrijden en luister naar hun verhalen. Af en toe komen ze een nachtje logeren, dat zijn echt hoogtepunten voor mij. Eenmaal alleen pieker ik mij helemaal suf. Voor het eerst in mijn leven weet ik niet wat ik met mijzelf aanmoet. Ik werk nog steeds heel hard, maar eigenlijk heb ik er geen zin meer in. Maar wat dan wel? Hoe vind ik weer mijn plezier in het werken terug?”

Jaap zucht. “Weet je, je bent de zoveelste coach bij wie ik langsga. Of het is een psycholoog. Of een hypnotherapeut of een ander zelfbenoemde deskundige. Ik geef me elke keer bloot en het schiet maar niet op. Ik ben zo al een jaar bezig. Dan moet ik weer mediteren, dan gaan we in op de relatie met mijn ouders die aan alle kanten moeizaam is geweest, dan moet ik weer vragenlijsten invullen, kaartjes leggen of krijg ik energetische behandelingen. Ondertussen voel ik mij leeg en nutteloos. Een mislukte vader. Weet je, als ik heel eerlijk ben- en dat moet je niet als een belediging opvatten – denk ik dat ik te slim ben voor een coachtraject. Ik weet bij iedere vraag welke kant je op wilt en wat je wilt horen. Wellicht verhinderen mijn hersenen het om gelukkig te zijn. Misschien moet ik mijn ongeluk maar gewoon accepteren en is ook jouw hulp zinloos.”

Ik concentreer me op mijn eigen gevoel van afwijzing. Vat het niet persoonlijk op, vertel ik mezelf. Dit gaat over hem. Dit precies wat hij onbewust wil: afgewezen worden. Kan ik deze man bereiken? Door zijn kritische toon bemerk ik bij mezelf ook de drang om me gaan te bewijzen, knoerthard mijn best te doen. “Re – lax…”, zing ik in mijn hoofd. Je doet wat je kunt, wees gewoon aanwezig. “Ok, ik snap het”, reageer ik. “Je wilt niet dat ik wat por in jouw problematiek, je wilt dat ik erin beuk. Met volle kracht! Je wilt spierballen, messcherpe bewoordingen. Klopt dat? Jaap knikt. “Ik houd inderdaad niet van gewauwel. Kom maar door met je observaties. Liever hard en effectief dan zacht en nutteloos. Aarden, jezelf kennen, tot je kern komen…. argh… ik krijg er echt jeuk van, van al die softe terminologie.” Je wilt jezelf pijn doen, want alleen dan komt het binnen. Het is een zin die in me opkomt. Ik voel er verdriet bij. “Is dat ook hoe je met jezelf omgaat? Altijd de lat nog wat hoger leggen?” “Uiteraard”, antwoordt Jaap. “Want anders…?” “Anders krijg je gemiddelde resultaten. Ik wil boven het maaiveld uitsteken. Ik kan niet tegen zesjes; ik wil minimaal een acht halen.” Ik vraag door: “Wat is de aanname die je in jezelf meedraagt over werken?” Zonder een seconde te wachten antwoordt Jaap: “Ik werk dus ik besta.”

De rest van de tijd spreken over die zin: ik werk dus ik besta. Het verwijst naar de wilskracht om eindeloos succes te boeken. De winst van dat uur is dat Jaap inziet dat het omgekeerde van zijn basishouding minstens zo waar is: hij werkt zo hard, dat hij steeds minder bestaat, in de zin dat zijn leven hem steeds minder voldoening geeft en hij steeds minder contact met zichzelf maakt. Jaap herkent het. Hij trekt zijn mondhoeken naar beneden, in een bittere beweging. Hij vertelt over zijn twee vrienden, die elk een heel druk leven hebben en die hij slechts eenmaal per jaar ziet. Op zijn verjaardag ontbijt hij met zijn kinderen, daarna is hij alleen. Rond Kerst maakt verre reizen om niet in zijn eentje de feestdagen door te hoeven brengen. Werken was tot voor kort een prima medicijn tegen om nare gevoelens aan de kant te schuiven en weer enige trots te krijgen.

Dus wat hij wel wil? “Ik wil belangrijk zijn voor anderen. Contact, warmte, beweging, op een prettige manier. Ruimte. Ik zou willen dat mijn kinderen aan hun moeder vragen: wanneer mogen we weer naar pappa, in plaats van dat het voor hen als verplichting voelt.”

Er is een woord dat bij mij omhoog komt en dat is liefde. Ik aarzel om dat te zeggen. Is dat niet zo’n soft woord dat Jaap juist afschrikt? En toch zeg ik het: “Jaap, je wilde heel harde, scherpe bewoordingen. Waar ik scherp in kan zijn, is dat ik zie hoe ongelukkig je bent. Al tijdenlang, als ik het zo hoor. En dat je door heel hard te werken je eigen ongeluk aan het vermijden bent en het daardoor juist in stand houdt. Het verlangen dat ik achter al je woorden hoor is liefde. Liefde voor jezelf, liefde voor je kinderen, liefde voor je vrienden. Dus als je mij vraagt: waar kunnen we samen aan werken, dan zou ik dat willen voorstellen. Hoe je een ander spoor dan werken kunt kiezen. Met als doel een ervaring van ruimte maken, vrijheid, contact, zoals jezelf al zei, wat ik dus ook als liefde beschouw.”

“Ok, helder”, antwoordt Jaap. “Ik heb lief, dus ik besta”, dat stel je voor? “Ja,”, antwoord ik. “Denk er maar over na. Ik hoor graag van je.” We schudden elkaar de hand en ik laat Jaap uit. Even later hoor ik hem wegscheuren in een snelle bolide. De volgende dag ontvang ik een appje. “Het gesprek heeft me geholpen. Dankjewel en tot snel. p.s. Ik heb een dagje vrij genomen en ik besta vandaag toch echt!”

Deel dit bericht:

Blog

  • 7 tips voor leidinggeven op afstand

    Uit het oog, uit verbinding?  7 tips voor leidinggeven op afsta...

    Lees meer
  • Wat een zwerver mij leerde

    Laatst klaagde een vriend over zijn werk op een ICT-afdeling. Hij klopte data...

    Lees meer
Archief
  • Coaching

    Coaching

    Wil jij weten wat jouw kwaliteiten zijn en hoe je deze maximaal benut? Wil jij erachter komen wat je volgende stap is?

    Lees meer
  • Interviews

    Interviews

    Als freelance redacteur verzorg ik interviews en twee rubrieken in het tijdschrift Happinez.

    Lees meer
  • Marja den Boer

    Marja den Boer

    Meer dan 15 jaar werk ik als schrijver, adviseur en trainer. Soms vanuit loondienst, inmiddels al 9 jaar zelfstandig.

    Lees meer
  • "Jij was een zeer inspirerende persoonlijkheid die op jouw eigenwijze doch strikte manier een aangename en educatieve..."

  • "Heel veel dank voor je goede adviezen, luisterend oor en rake observaties!"

  • "Ik heb Marja leren kennen als een integer, open, eerlijke en attente vrouw die door goed te luisteren de vraag achter de vraag"

  • "Ik wil je bedanken voor je begeleiding en wat je me meegegeven hebt, het was voor mij nieuw, verfrissend..."

  • "In een aantal gesprekken heeft Marja geholpen om vanuit een helikopter view mijn vraagstuk te bekijken, hierdoor kwam..."

  • "Marja bezit de gave om op een hele natuurlijke manier open, vriendelijke en soms indringende vragen te stellen, waaruit..."

  • "Afgelopen jaar heb ik een persoonlijk ontwikkel traject bij Marja doorlopen. We zijn gestart met een zelfanalyse..."

  • "In de individuele gesprekken luisterde Marja naar mijn bevindingen, gaf me terug wat haar was opgevallen en daagde me..."

  • "Marja heeft me geholpen om beter te formuleren wat ik nu eigenlijk kom brengen en daar ook echt in te geloven en ..."

  • "Marja is als trainer rustig en helder, ze geeft veel ruimte aan deelnemers. En ze zet je door goede oefeningen aan om..."

  • "Sinds een halfjaar volg ik een persoonlijk coachingstraject waarbij Marja mij begeleidt. "

  • "Het was fijn om zelf ook weer eens echt geïnspireerd bij een workshop weg te gaan….. na zoveel jaren"

  • "Marja observeert scherp en geeft feedback en advies op aspecten waar ik zelf niet zomaar aan dacht."

  • "Door jouw persoonlijkheid voelde ik me veilig en op mijn gemak en daardoor heb je mij geraakt. "

  • "Marja is een inspirerende en betrokken coach die de kunst van het loslaten beheerst "

  • "Marja creëert met haar hartelijkheid, humor en luisteren"

Om jou zo goed mogelijk te helpen de juiste informatie te vinden, gebruiken we cookies op deze website. Hiermee kunnen we (soms in samenwerking met derden) jouw internetgedrag volgen. Als je verder gaat op deze website, gaan we er vanuit dat je daar akkoord mee bent. Meer weten? Bekijk onze cookiepagina.